จากบทความตอนที่แล้วเกี่ยวกับเรื่องแบตเตอรี่ การวัดประสิทธิภาพของแบตเตอรี่และชุดมอเตอร์ไฟฟ้าจำเป็นต้องใช้เครื่องมือที่เรียกว่า วัตต์มิเตอร์ ปัจจุบันวัตต์มิเตอร์แบบอิเลกทรอนิกส์มีขนาดเล็กลงมาก และมีระบบวิเคราะห์กำลังอยู่ในตัวเดียวกันอีกด้วย

การแสดงผลของวัตต์มิเตอร์

ค่าที่เราสามารถวัดได้จากวัตต์มิเตอร์ได้แก่ ประจุไฟฟ้า (mAh) แอมแปร์ (A) โวลท์ (V) วัตต์ (W) พลังงาน (Wh) ในบางรุ่นสามารถวัดแรงดันได้ถึง 60V และกระแสสูงสุดถึง 100A และยังสามารถวัดกระแสสูงสุด (Peak Amp) และ กำลังสูงสุด (Peak Watts) และ แรงดันต่ำสุด (V sag)

ไม่ว่าจะใช้จักรยานไฟฟ้าหรือสกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า วัตต์มิเตอร์ก็จะช่วยวัดการทำงานของระบบรวมทั้งหมดได้ การใช้ Amp hour (Ah) จะวัดที่ความสามารถจริงๆ ของแบตเตอรี่เลย (ไม่ใช่แค่สเปคที่ข้างตัวแบตเตอร์รี่) ตัวเลขข้างกล่อง มันเป็นตัวเลขจากการคำนวน แต่ด้วยวัตต์มิเตอร์จะเป็นตัวเลขจากการใช้งานจริงๆเลย และมันยังสามารถวัด Watt hour (Wh) ก็เหมือนกับเกจวัดระดับน้ำมันของรถยนต์หรือมอเตอร์ไซค์นั้นเอง และแน่นอน มันแม่นยำกว่าไฟ LED แสดงระดับแบตเตอร์รี่ของที่คันเร่ง ที่แสดงผลแค่เพียงสามสถานะ แบตเต็ม แบตเหลือครึ่งหนึ่ง กับแบตหมด

การวัดอัตราการใช้ประจุไฟฟ้า (Ah, Wh) ประสิทธิภาพของแบตเตอร์รี่ การค้นหาปัญหาทางด้านกระแสไฟฟ้าเช่น การให้จักรยานไฟฟ้าขึ้นเนินชัน หรือสะพาน จะมีการใช้กระแสไฟฟ้าสูงสุด ทำให้เกิดกำลังสูงสุด แต่แรงดันจะตกลงมาต่ำสุด หรือเรียกว่า Volt Sag แบตเตอรี่ประสิทธิภาพสูง สามารถจ่ายกระแสได้สูง กำลังสูง แต่แรงดันตกเพียงเล็กน้อย แต่แบตเตอร์รี่คุณภาพปานปลาง สามารถจ่ายกระแสได้ปานกลาง กำลังปานกลางสูง แต่แรงดันตกมาก การวัดค่าต่างๆ เหล่านี้ทำให้เราสามารถเลือกช่วงการทำงานของมอเตอร์ ชุดควบคุม และแบตเตอรี่ให้ใช้งานได้อย่างปลอดภัย

เครื่องมือวัดวัตต์มิเตอร์ที่ทาง eBikr.com นำมาใช้ มีราคาไม่แพง แต่สามารถวัดได้ความละเอียดสูงถึง 0.01 A, 0.01 V, 0.1W ประจุไฟฟ้าได้ 0.01 Ah พลังงานได้ 0.01Wh แถมยัง made in USA ด้วย

แค่เครื่องมือตัวนี้ ก็นำมาวิเคราะห์ได้มากมาย แถมยังเป็นเหมือนตัวเกจวัดพลังงานของแบตเตอรี่ที่ใช้ไปคงเหลืออีกด้วย

ตัวอย่างการติดตั้งใช้งานวัตต์มิเตอร์

จากตัวอย่าง การใช้งานจักรยานไฟฟ้าในทริปนี้ เดินทางไป 49 กม ใช้พลังงานไฟฟ้าไป 7.8 AH นะครับ กับค่าไฟฟ้าไม่ถึงบาทเลยครับ (หมายเหตุ ที่ค่าไฟหน่วยละประมาณ สามบาท)